|
Ye Banks and Braes o` Bonnie Doon- R.
Burns
Het Schotse
lied Ye Banks and Braes o` Bonnie Doon heette oorspronkelijk, in de 1ste
versie, The Banks O` Doon (1). Robert Burns schreef de woorden van alle
versies in 1791. Versie 3 zette hij op een melodie geheten The Caledonian
Hunt’s Delight.(2). Oorspronkelijk is het lied een sololied, maar Alfred
Moffat en Purcell J. Mansfield hebben er een duetversie van gearrangeerd,
die verschenen is in The Scottish Duet Book: a collection of thirty-two
favourite Scottish songs.
|
Versie 1
|
Versie 2
|
Versie 3
|
|
Sweet are the banks —
the banks o' Doon,
The spreading flowers
are fair,
And everything is blythe
and glad,
But I am fu' o' care.
Thou'll break my heart,
thou bonie bird,
That sings upon the
bough;
Thou minds me o' the
happy days
When my fause Luve was true:
Thou'll break my heart,
thou bonie bird,
That sings beside thy
mate;
For sae I sat, and sae I
sang,
And wist na o' my fate.
Aft hae I rov'd by bonie
Doon,
To see the woodbine
twine;
And ilka birds sang o'
its Luve,
And sae did I o' mine:
Wi' lightsome heart I
pu'd a rose,
Upon its thorny tree;
But my fause Luver staw
my rose
And left the thorn wi' me:
Wi' lightsome heart I
pu'd a rose,
Upon a morn in June;
And sae I flourished on
the morn,
And sae was pu'd or
noon!
|
Ye flowery banks o'
bonnie Doon,
How can ye bloom sae
fair;
How can ye chant, ye
little birds,
And I sae fu' o' care!
Thou'll break my heart,
thou bonie bird,
That sings upon the
bough!
Thou minds me o' the
happy days
When my fause Luve was true.
Thou'll break my heart,
thou bonie bird,
That sings beside thy
mate;
For sae I sat, and sae I
sang,
And wist na o' my fate.
Aft hae I rov'd by bonie
Doon,
To see the woodbine
twine;
And ilka bird sang o'
its Luve,
And sae did I o' mine.
Wi' lightsome heart I
pu'd a rose,
Upon its thorny tree;
But my fause Luver staw
my rose,
And left the thorn wi' me.
Wi' lightsome heart I
pu'd a rose,
Upon a morn in June;
And sae I flourished on
the morn,
And sae was pu'd or
noon.
|
Ye banks and braes o' bonnie doon
How can ye bloom sae fresh and fair?
How can ye chant ye little birds
And i sae weary full o' care?
Ye'll break my heart ye warbling birds
That wanton through the flowery thorn
Ye 'mind me o' departed joys
Departed never to return
Oft hae i roved by bonnie doon
To see the rose and woodbine twine
And ilka bird sang o' its love
And fondly sae did i o' mine
Wi' lightsome heart i pulled a rose
Full sweet upon its thorny tree
And my false lover stole my rose
But ah he left the thorn wi' me
|
Volgens
de Engelse Wikipedia en nog veel andere bronnen (3) zou Burns bij het
schrijven van het lied geïnspireerd zijn door het verhaal van Margaret
(Peggy) Kennedy (1766- 1795) die verleid was en vervolgens in de steek
gelaten door Capt. (later Col.) Andrew McDouall of Logan (4), zoon
van rijke familie en enige tijd Parlementslid voor Wigtonshire (5).
Peggy
was de dochter van Robert Kennedy of Daljarrock, die rentmeester (factor)
was van de Earl of Cassilis. Ze was de jongere zus van Mrs. Gavin Hamilton
in wier huis Robert Burns Peggy ontmoette toen ze 18 was. Hij schreef in
1785 (6) voor haar het lied ‘Young Peggy’ en sloot het in bij een brief aan
haar. Het lied werd ook gepubliceerd in 1787 in Johnson's Scots
Musical Museum.
Peggy zou
Andrew al ontmoet hebben in 1784, op 17 jarige leeftijd (7).
Peggy eiste,
na de geboorte van haar dochter Helen (8) op 21 januari 1794- een officieel
huwelijk (‘declarator of marriage’). Ze wilde Andrew McDouall zover krijgen
dat hij toegaf dat ze al in het geheim -volgens de Schotse gewoonte-
getrouwd waren, maar hij ontkende dat, net als het vaderschap van Helen.
Peggy begon nu een rechtszaak, maar ze stierf voortijdig, in 1795. Het
Consistorial Court deed in 1798 uitspraak, waarbij werd beslist ten gunste
van het huwelijk en de legitimiteit van het kind, maar het Court of Session
(Hoger Beroep) maakte de legitimiteitsuitspraak weer ongedaan. Daarentegen
kende het wel schadevergoedingen van £ 3,000 toe aan de overleden vrouw
(aan haar familie dus) en een alimentatie voor het kind (9).
Echter:
als Burns geïnspireerd zou zijn bij het schrijven van het lied in 1791 door
de historie van Peggy en het in de steek laten van haar door de ‘false
lover’ (Mc Douall/McDowell), zoals ook wordt beweerd in toelichtingen bij
het lied, en dochter Helen wordt (pas) geboren in 1794, dan kan dat alleen
maar een conclusie achteraf geweest zijn.
‘An Extract from Parliament
online’ vermeldt:- ‘McDouall… in 1786 became notorious
as a seducer of ‘Bonnie Peggy Kennedy’, a young girl of good family, whose
lament for her ‘fause lover’ was immortalized by Burns in ‘Ye Banks and
Braes’(10).
McDouall stond
in 1786 al blijkbaar (in bepaalde kringen en bij Burns en de jurist Gavin
Hamilton) bekend om zijn -vaak gelijktijdige- verhoudingen met vrouwen
(11). Ik heb de belangrijkste gegevens uit bron 11 in onderstaand schema
gezet:
|
1750
|
1760
|
1770
|
1780
|
1790
|
1800
|
1810
|
1820
|
1830
|
|
|
1758 1781 ‘grand tour’
1834
|
|
|
Parlementslid:
|
|
1784 - 1796
|
|
|
|
|
In
het leger (12):
|
|
1793 -9
|
|
|
Vrouwen:
|
|
1ste huw.1
|
1777 Jean McWilliam , zij stierf ca
1799 2
|
|
|
|
1784 Peggy
17953
|
|
|
|
1795 Mary
Russell 4 ?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1:
uit zijn 1ste (niet ‘officiële’) huwelijk met ??? werd ‘Mary
McDouall’ geboren, die later trouwde met William Stewart/Stuart
2:
uit zijn 2de (niet ‘officiële‘ huwelijk, anders werd hij
onterfd), met Jean McWilliam werden geboren:
- Wilhelmina (gest.1779)
- Mary (1784 ); na Jeans dood werd zij
ondergebracht bij Gavin Hamilton
- ‘een zoon’
3:
uit zijn 3de (niet of wel ‘officiële’ huwelijk) met Margaret
(Peggy) Kennedy werd in 1794 Helen geboren
4:
uit zijn 4de (eerst niet, later wel ‘officieel’ gemaakte
huwelijk) met Mary Russell werden geboren:
- James McDouall (1796- 1796),
- Charlotte McDouall, gedoopt
1798, overleden 1816
- Mary Ann Russell or McDouall,
gedoopt 1800, overleden 1823
- John Andrew McDouall, gedoopt
1805, overleden 1840
|
|
|
|
|
|
|
|
The River Doon
|
Robert Burns
|
Wigtonshire
en River Doon in Ayrshire, Schotland
|
|
Derhalve
is mijn conclusie dat Robert Burns Ye Banks and Braes in 1791 schreef,
geïnspireerd door de lotgevallen van Peggy met betrekking tot Andrew
McDouall. Laatstgenoemde had op dat moment met (minstens) twee vrouwen -Jean
McWilliam en Pegg- gelijktijdig een verhouding. Dat uit de verhouding met
Peggy in 1794 Helen werd geboren kon Burns toen nog niet weten, dat is
wijsheid achteraf.
n.b.
blijkbaar was Peggy zo naïef dat zij
-hoewel bekend was dat Robert meerdere vrouwen tegelijk
frequenteerde- toch met hem bleef omgaan.
aan
dit artikel is voor het laatst gewerkt op 1 april 2020
|