JULIA WEISSBERG/ YULIYA VEYSBERG (1880 – 1942)

 

Over de Joodse Yuliya Lazarevna Veysberg is niet makkelijk betrouwbare informatie te vinden. Behalve dat ze vrouw en Jodin was, leefde ze ook nog in zeer roerige tijden: Russisch/Japanse oorlog 1904-1905, opstand in Rusland zelf 1905, Russische revoluties in 1917 tijdens WO I (1914- 1918), de Nieuw Economische Politiek 1918- 1920, de opkomst van Stalin en zijn processen in de jaren `30 en WO II, met de belegering van Leningrad.

Volgens de wel gevonden gegevens werd Yuliya op 6 januari 1880 -Oude Stijl 25 december1879- geboren in Orenburg, in het Russische Rijk (1). Haar vader was Lazar Veysberg. In het boek van Susan Filler vond ik ook nog de theorie dat 1879 werd gekozen als een soort compromis tussen 1878 en 1880 of dat ze – met 1879/1880- jonger wilde lijken dan ze in werkelijkheid was.

Ze studeerde af in 1895 aan het St. Peterburgs Gymnasium en bezocht daarna de historisch- filologische faculteit van de Vrouwen Universiteit. Van 1903 tot 1905 studeerde ze piano aan het Conservatorium van St. Petersburg bij Nicolaj Rimsky -Korsakov en instrumentatie bij Glazunov,. Omdat ze deelnam aan een demonstratie in 1905 tegen de directeur werd ze van het conservatorium gestuurd.

Rimsky- Korsakov zelf werd ontslagen vanwege zijn sympathieën voor de revolutionaire studentenbeweging, maar in 1907 kreeg hij zijn aanstelling weer terug. Hij overleed in 1908. Glazunov legde uit protest tegen het ontslag van Rimsky-Korsakov op 4 april 1905 zijn werk neer, maar stemde er mee in op 14 december weer terug te komen nadat aan de meeste eisen van de liberaal gezinde professoren was tegemoet gekomen.

Yuliya Veysberg

Het Peterburgs Conservatorium

Rimsky-Korsakov (r) en Glazunov (l)

Engelbert

Humperdinck

Max Reger

Yuliya

‘In de Perzische Tuin’

 

Van 1907 tot 1912 studeerde Yuliya in Berlijn bij Engelbert Humperdinck (Berlijn) en Max Reger (Leipzig). Tijdens deze ballingschap trouwde ze in 1907 met de Joodse violist Leonid Davidovich Kreutser, met wie ze een zoon kreeg: Viktor Leonidovich Kreutser. Het huwelijk duurde vrij kort.

In 1912 keerde ze terug naar Rusland en deed -als extraneus- examen in St. Petersburg. Deze (New Grove) gegevens zijn in tegenspraak – maar bijna zeker juister- dan gegevens elders, waar wordt vermeld: ‘In 1912 (she) graduated from St. Petersburg Conservatory where she studied composition under Nikolai Rimsky-Korsakov. From 1912 to 1914 she continued her studies in Berlin with Engelbert Humperdinck and Max Reger’ (2).

Yuliya trouwde na haar terugkeer vrijwel direct met Andrey Nikolayevich (Anugrah Narayan (3)) Rimsky-Korsakov (1878 –1940), de zoon van Nicolaj en Nadezhda Rimskaya- Korsakova. Hij was musicoloog, speelde cello en richtte het eerste Russische muziekblad, Muzïkal'nïy sovremennik, op. In 1914 kreeg ze een zoon van hem, genaamd Vsevolod Andreevich Rimsky- Korsakov.

Van 1915 tot 1917 werkte ze op de redactie van Muzïkal'nïy sovremennik en van 1921- 1923 was ze koordirigent op het ‘Young Workers` Conservatory’ (Petersburg/Leningrad). Yuliya stierf op 1 of 4 maart 1942 tijdens de belegering van Leningrad door de Duitse nazi troepen.

Als vrouw en Joodse had Yuliya veel last van allerlei vormen van discriminatie en antisemitisme, ook na de Russische revolutie.

 

Werken:

Yuliya was zeer geïnteresseerd in exotische en dramatische werken en schreef veel werken voor kinderen (bijv. Opus 22: Children`s Riddle Songs), opera`s als The Little Mermaid en The Dead Princess en een cantate en vertaalde de muzikale geschriften van de Franse schrijver Romain Rolland.

Ze schreef ook liederen, voor piano en met orkest. Voor ons zijn interessant:

3 Songs opus1 (1911), maar vooral 2 Songs, opus 2 (1911), op teksten van Verlaine: Le ciel est au dessus le toit en Chanson d`automne (Les sanglots longs), voor de mezzostem en opus 7 : 4 liederen. Ze staan allemaal op IMSLP.

 

 

Aan deze tekst is het laatst gewerkt op 1 april 2024

 

Noten:

(1). https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/weissberg-veysberg-julia-lazarevna en https://www.wisemusicclassical.com/composer/2623/Julia-Weissberg/ : 1878/ 1880. Dit verschil is óf een foute berekening: het verschil tussen de Oude en Nieuwe Stijl is 13 dagen, dus zou je uitkomen op 1879, óf zie het boek van Filler: Hier staan enige andere theorieën en wordt 1878 als serieuze optie gezien.

(2). https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/weissberg-veysberg-julia-lazarevna. Echter 1912-1914 is niet zo waarschijnlijk, want Rimsky-Korsakov kreeg in januari 1912 een infarct en was tijdelijk uit de running en Glazunov kreeg in 1911 een baan elders.

(3). https://prabook.com/web/yuliya.veysberg/740880

 

Bronnen:

Geschreven:

Susan M. Filler, Alma Mahler and Her Contemporaries: A Research and Information Guide, Routledge, New York, 2018 (gedeeltelijk on-line). Filler vergelijkt in dit boek Alma Mahler met Florence Price, María Teresa Prieto en Yuliya Veysberg.

The New Grove Dictionary of Music & Musicians, London, 1980

 

Websites:

https://www.abitofhistory.net/html/rhw/body_files/v_body.htm (women of history)

https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/weissberg-veysberg-julia-lazarevna

https://www.wisemusicclassical.com/composer/2623/Julia-Weissberg/

 

 

Terug naar de pagina muziek