EEN LANG WEEKEND STOCKHOLM (sept. 2009)
Stockholm, de hoofdstad van Zweden, met een
inwoneraantal van 900.000, wordt door de vele wateren
in de stad ook wel het "Venetië van het Noorden" genoemd. Dat komt
omdat de stad op veertien met bruggen verbonden eilanden ligt, op de plaats
waar het Mälarmeer met de Oostzee in verbinding
staat. Net buiten de stad begint de scherenkust, een gebied met 24.000
rotseilanden en -eilandjes die scheren worden genoemd.
|
Links: Stockholm in
Zweden
Boven/ rechts : het centrum
|
|
Gamla
Stan
|
Stockholm 1868
|
|
Birger Jarl,
de stichter van
Stockholm
|
|
Stockholm in 1690, met Gamla Stan in het midden
|
Stockholm wordt voor het eerst in geschriften genoemd in 1252. De naam
komt van de samenstelling stock (blok hout) en holm
(eilandje) en staat voor het tegenwoordige Gamla Stan. Er wordt gezegd dat de stad toen is gesticht door
Birger Jarl (1), om
Zweden te beschermen tegen aanvallen van buitenlandse vloten.
De strategische ligging (toegang tot het Mälarmeer) zorgde ervoor dat Stockholm de belangrijkste
stad van het land werd, vooral in de onafhankelijkheidsstrijd tegen
Denemarken. In 1600 had de stad 10.000 inwoners en tachtig jaar later al
60.000 inwoners. Pas in 1634 werd Stockholm de officiële hoofdstad van het
Zweedse Rijk. Voor de geschiedenis van Zweden in de 16de en 17de
eeuw leze men het artikel over Christina van
Zweden (2)
Tussen 1713 en 1714 heerste er de Zwarte Dood, die vele
doden veroorzaakte. De bevolkingsgroei en de economische groei stagneerden.
In de tweede helft van de 19e eeuw kwam de
industrie op en heroverde Stockholm zijn plaats als belangrijkste stad van
het land. In de 20e eeuw stond (en staat nu nog) de stad in de
hele wereld bekend als centrum van architectuur en moderniteit.
Er is veel te zien ( zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Stockholm) en dus is een lang weekend veel te kort.
Daar komt bij dat de musea/ bezienswaardigheden buiten het zomerseizoen
helaas erg kort geopend zijn.
De volgende bezienswaardigheden zijn aan bod gekomen:
- Het
Historisch Museum
- Het
Koninklijk Paleis
- De
Gertrudis kerk in Gamla
Stan
- Drottningholm
- Vasamuseum
- Openluchtmuseum
Skansen
- Het
Nobelmuseum
- Junibacken
|
|
|
|
|
|
|
|
Het Historisch Museum
met grote Vikingafdeling. Goede exposities met prikkelende
vraagstellingen over ‘wat en hoe’ exposeer je? Wat zie je niet?
|
In 1809 verloor Zweden na
600 jaar Finland aan Rusland. Het beeld van de god Odin
in Stockholm gaf historische troost
|
In 1864 viel Duitsland
Denemarken aan., waarbij denmarken Zuid- Jutland
verloor. De Noordse landen voelden zich bedreigd. De mythe van
broederschap en angstaanjagende Noordse Vikingen ontstond. Algemeen mannenkiesrecht ontstond in
1898
|
De nazi`s probeerden
mannen uit Noorwegen te rekruteren, appelerend aan de mythe van de machtige
Vikingen.
|
Na WO II werd vooral de
nadruk gelegd op het feit dat de meesten
niet met zwaarden vechten,
maar boer zijn.
|
|
|
|
|
|
|
|
Andere afdeling in het
Museum: christelijke symbolen? ; links boven: een visioen van de opname in het
Paradijs?
á
Kritische vragen/
kritisch bronnenonderzoek à
|
een man met blauwe ogen,
bleek een
(zwangere?) vrouw!
|
In het Museum was ook
veel te zien over Birka, de Vikingnederzetting
(dat een eigen museum heeft)
|
Het Koninklijk Paleis in
de stad waar de Nobelprijzen worden uitgereikt
|
De koninklijke loge in
de Gertrudiskerk in Gamla
Stan. In de Hanzetijd was het een gildenhuis
voor Duitse koopmannen, maar in de 16e eeuw werd het omgebouwd tot (Duitse) kerk.
Deze werd ingewijd in 1672.
|
|
|
|
|
|
|
|
Hoofdingang en Grote Hal
van het Nobelmuseum
|
Gebouwen in de omgeving
|
Drottningholm (zie ook
geheel onder): een Zweeds Versailles
|
|
|
Baroktuin
|
|
|
|
In 1961 heeft men het wrak
kunnen bergen
|
De Rijkszaal met alle 19de
eeuwse Europese vorsten
|
Het Baroktheater
|
Het ‘Chinese’ paviljoen
met veel afbeeldingen van ‘horen zeggen’ en plaatjes (en vooral weer heel
‘goedkoop’).
|
Het Vasamuseum.
Op
10-08- 1628 begon de
eerste reis én zonk het schip in de haven van S.
|
|
|
Ontmoeting in de stad
met Trollen en
Kabouters
|
|
|
|
|
Skansen: Het oudste openluchtmuseum ter wereld,
met eindelijk echte
elanden (en andere beesten)
|
Een tocht met de
gemeentelijke pont langs diverse eilandjes. Een goed uitzicht op het Vasamuseum, Tivoli-pretpark
en de Girafhijskranen in de haven.
|
|
|
|
|
|
|
Junibacken: het Huis van Astrid Lindgren
|
Villa Kakelbont en
Kluisjesmuur in Junibacken
|
Kunstobjecten
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
en detail:
Het Drottningholm paleis
werd in 1580 door Johan III van Zweden voor zijn echtgenote Catharina van Polen als plezierslot gebouwd (Drottningholm= Koninginneneiland). Het brandde in 1661 helemaal af. Hedwig Eleonora van Holstein-Gottorp, de weduwe van Karel X Gustaaf van Zweden liet hierna een nieuw slot bouwen,
naar een ontwerp van architect Nicodemus Tessin (de oude) in barokstijl. Zijn zoon Nicodemus Tessin (de jonge)
nam later de bouwleiding over. Een groot Frans
park werd toegevoegd. Hierin zijn bronzen beelden te zien van Adrian de Vries, één van de voornaamste kunstenaars in
de Noord Europese Renaissance. Deze collectie werd veroverd uit Praag en
het Fredriksborg kasteel in Denemarken. Er werd
geprobeerd het paleis op dat van Versailles te laten lijken, maar de
Zweedse vorsten hadden geen geld voor marmer of bladgoud. Dit moest dus
nagebootst worden. Er is veel gebruik gemaakt van ‘trompe
l `œil’ (gezichtsbedrog). Helaas hadden de
Zweedse vorsten meestal ook geen geld om hun architect te betalen, waardoor
deze voortdurend achter zijn salaris aan moest zitten!
Drottningholm werd in 1744 cadeau gegeven aan
Prinses Lovisa Ulrika,
op haar huwelijksdag met Adolf Frederik van Zweden. Ze
liet een aantal nieuwe gebouwen bouwen door de architect Carl Fredrik Adelcrantz, waaronder het Chinese paviljoen en het
Drottningholm Slottheater. Dit theater is momenteel onderdeel van de
Europese Route van historische theaters.
Veel vooraanstaande wetenschappers verzamelden
zich in Drottningholm; onder andere Carl von
Linné (Linnaeus) werkte
hier. In 1777 werd het paleis staatseigendom en de woning van Gustav III. Hij en zijn vrouw
hebben erg hun best gedaan ‘cultuur’ in te voeren in Zweden. Hij besteedde
er zeker eenderde van zijn tijd aan. Na zijn dood raakte het paleis voor
lange tijd in verval. Het is de huisvesting van de Zweedse Koninklijke
familie sinds 1981 en sinds 1991 staat het op de Werelderfgoedlijst
van de UNESCO.
|