Dit
onderwerp is verdeeld in:
1.de
geschiedenis van Vietnam
2.de
belangrijkste levensbeschouwingen
3.de
eigenlijke rondreis
1.de
geschiedenis van Vietnam:
Prehistorie:
5000.000-4000 v. Chr.
De
vroegste bewijzen van menselijke activiteit dateren uit het Paleolithicum.
In het Neolithicum, ca. 4000 v.
Chr.,
vond de overgang plaats van jager-verzamelaar naar boer in de Rode Rivierdelta (noorden)
Koninkrijk
Van Lang: 2000 - 111 v. Chr. : de belangrijkste volken
samengevoegd
Chinese
heerschappij: 111 v. Chr. - 938 na Chr.
Het noorden werd een
deel van de Chinese Han-dynastie. De introductie van de Chinese taal vond
plaats en de overname van levensbeschouwingen als taoïsme,
confucianisme en
mahajana-boeddhisme; de leider van de Vietnamese strijders Ngo Quyen
versloeg in 938 de Chinezen en werd heerser van Nam Viet.
Koninkrijk
Champa: 192 ?- 1697
In
het midden van het huidige
Vietnam (rond de steden Hué en Danang) ontwikkelde zich het koninkrijk Champa,
dat door India werd beïnvloed. Er waren voortdurend vijandelijkheden met de
Khmer in het zuiden en de Viet in
het noorden.
Zuid-Vietnam:
1ste-6de eeuw: onderdeel van het koninkrijk
Funan, dat ook door India werd beïnvloed.
Onafhankelijk
Vietnam: 938 - 1883.
Een
aantal dynastieën was aan de macht (Le, Ly). Van 1000-1500 vestigden de
Vietnamezen een gecentraliseerde staatsvorm in het noorden met Thăng
Long (= Hanoi ) als hoofdstad. Champa en Khmer (Cambodja en Z -Vietnam)
ontwikkelden een eigen identiteit. De Chinezen probeerden de macht over
Champa te krijgen maar in 1697 ging het op in het Vietnamese rijk. De
eerste Portugezen landden in 1516 in Danang gevolgd door de Dominicaner monniken.
Vanaf
eind 16de eeuw waren de machtigste clans: de Nguyen en Trinh. De
Nguyen veroverden de Mekong
delta, de Trinh het Noorden en in
1673 werd het gebied officieel in twee delen gesplitst.
In
1787 werd een Frans-Vietnamees bijstandverdrag gesloten (Tay-Son dynastie)
|
|
|
|
Vietnam 11 v. Chr. - 938 na Chr.
|
Onafhankelijk 938 - 1883
|
Vietnam 1802 - 1945
|
Japanse
besetting 1941- 1945
Geel is
Japan
Rood
de geallieerden
|
Nguyen-dynastie
1802-1945:
Vietnam (zoals het nu werd genoemd) viel onder één gezag. De hoofdstad werd
Hué. Alle hervormingen werden afgeschaft en het oude feodale systeem weer
ingevoerd. Vietnam raakte geïsoleerd , hoewel er wel verbetering kwam in de
watersystemen en de (hof)kunsten bloeiden.
Franse
verovering: 1847-1883. Toen Engeland de handel met China dreigde te domineren,
richtte Frankrijk zich op Vietnam. In 1861 werd Saigon veroverd. Frankrijk raakte
verwikkeld in binnenlandse problemen en veroverde uiteindelijk ook het noorden
(1883).
Van
1883-1941 werd Indochina onder
het mom van ‘beschavingsmissie’ vooral economisch geëxploiteerd, m.n. door
grootschalige rijstproductie waardoor de traditionele sociale structuur van
Vietnam werd aangetast. De Franse gezondheidszorg bande wel cholera-,
pokken- en pestepidemieën grotendeels uit.
Japanse
bezetting: 1941 - 1945. Halverwege 1941 bezette Japan na ondertekening
van een verdrag met Vichy-Frankrijk, Indochina. Ho Chi Minh, al vroeg in de
20ste eeuw een bestrijder der Fransen, richtte in 1941 de Vietminh op met het doel
onafhankelijkheid te verkrijgen. De Vietminh werd getraind in Zuid-China.
Tijdens de Japanse bezetting werden Annam(midden), Tonking (noord) en
Cochinchina verenigd tot het keizerrijk
Vietnam.
Bao Dai (uit Annam) werd keizer.
Na
de Japanse capitulatie kwamen de Fransen terug, er brak een revolutie uit
en Ho Chi Minh riep de Democratische Republiek Vietnam uit.
De Franse
Vietnamoorlog: 1945-1954/5
In
het noorden van Vietnam zaten 200.000 Chinese Kwomintang troepen, in het
zuiden Franse troepen. Ho Chi Minh koos voor het Franse gezag en in 1946
erkende Frankrijk de Democratische Republiek Vietnam als een ‘vrije staat’
binnen de voorgestelde Franse Unie. De onderhandelingen hierover liepen
vast en er ontstond in 1946 een opstand in Hanoi. De Fransen konden geen
politiek alternatief voor de Vietminh bieden en toen de
communisten
in 1949 de strijd in China hadden gewonnen, kreeg de Vietminh meteen militaire
steun vanuit China. De VS ging zich steeds meer met de oorlog bemoeien door
het Franse leger steeds meer financiële steun te geven. Ook de Russen en
Chinezen raakten betrokken bij de oorlog. Er werd besloten dat in 1954 een
conferentie in Genève zou plaatsvinden, maar vlak tevoren werd een Frans
leger verslagen bij Dien Bien Phu. Op de conferentie werd afgesproken, dat
Vietnam, in afwachting van de vrije verkiezingen, opgedeeld zou worden ter
hoogte van de 17de breedtegraad. Ho werd de leider van de
noordelijke volksrepubliek, Ngo-Dinh Diem werd de leider in het zuiden.
De
Amerikaanse Vietnamoorlog: 1955-1972
In
1955 werd door een volksstemming Bao Dai afgezet en Ngo-Dinh Diem benoemde zichzelf
tot president. De Amerikaanse regering ging zijn regering financieel steunen
en het Zuid-Vietnamese leger werd door Amerikaanse militairen getraind in
de strijd tegen de oppositie van Diem. Deze oppositie werd Viet Cong genoemd.De stemming, zoals
afgesproken in Genève, werd nooit gehouden en dus kwam er ook geen
hereniging. Diem werd in 1963 afgezet. Johnson (na Kennedy) was
vastbesloten de oorlog niet te verliezen van de communisten. Noord Vietnam
bleef met bataljons van het Noord-Vietnamese leger de Viet Cong steunen.
Door het incident in de Golf van Tonkin (1964) kreeg Johnson de gelegenheid
de oorlog in en tegen Noord-Vietnam uit te breiden. De Amerikaanse
oorlogsvoering -vernietiging van de oogsten, ontbladering van de jungle,
gebruik van napalm en traangas- kreeg in de wereldpers steeds meer kritiek.
De regeringspropaganda van de VS had het publiek er steeds van overtuigd
dat men de oorlog onder controle had, maar het Tet-offensief in 1968, voornamelijk uitgevoerd door de Viet
Cong, liet het tegendeel zien. Het offensief mislukte militair gezien, maar
het publiek dacht dat de communisten aan de winnende hand waren. Johnson
breidde de troepen niet uit , de bombardementen werden gestaakt en men voerde
onderhandelingen in Parijs. De Viet Cong was na het Tet-offensief praktisch
lam. Nixon besloot in 1969 de oorlog te ‘Vietnamiseren’ d.w.z. de
grondoorlog steeds meer over te laten aan het Zuid-Vietnamese leger, maar
hij breidde de oorlog wel uit naar
Cambodja.
In 1972 kondigde hij aan kernwapens in te zetten (wat uiteindelijk niet gebeurde)
en liet Hanoi en Haiphong met Kerst elf dagen bombarderen. Ten gevolge hiervan
werd in januari 1973 het Akkoord van Parijs getekend tussen Noord-Vietnam (en
de Viet Cong), Zuid-Vietnam en Amerika: ‘peace with honour’. De Amerikaanse
troepen zouden zich terugtrekken, maar de Noord- én Zuid-Vietnamese legers
behielden hun posities.
De val van
Zuid-Vietnam: 1972 / 3 – 1975
Het
Zuid-Vietnamese leger, 1 miljoen
soldaten en in goede vorm, opende in 1973 het offensief en was zeer
succesvol. In 1974 verzwakte de Zuid- Vietnamese economie door ernstige
inflatie en werkeloosheid, o.a. als gevolg van het terugtrekken van de Amerikanen
en er kwam steeds meer corruptie en desertie in het leger door het niet betalen
van de soldij. Hierdoor kon het Noord Vietnamese leger op 30 april 1975
Saigon veroveren. Zuid-Vietnam capituleerde. Meer dan 57.600 Amerikanen
zijn in Vietnam gesneuveld (en nog meer veteranen hebben zelfmoord gepleegd
in de VS); 500.000 Amerikanen lijden aan posttraumatische stress stoornis;
het Zuid-Vietnamese leger verloor 250.000 soldaten, de communisten 1
miljoen én 2 miljoen burgers zijn
omgekomen.
Er zijn 2,5 maal zoveel bommen gegooid als in de hele 2de WO.
|
|
|
De
Franse Vietnam oorlog
|
|
Vietminh
controle 1945-50
|
|
|
Vietminh
controle 1950-54
|
|
De val van Zuid- Vietnam
|
Herenigd Vietnam
|
Herenigd Vietnam:
sinds 1975
Noord-
en Zuid-Vietnam werden in 1976 officieel herenigd en de Socialistische Republiek
Vietnam werd opgericht. Het noorden legde met dwang zijn politieke en economische
systeem op en vervolgde iedereen die ook maar iets met de Amerikanen te
maken had gehad, waardoor noord en zuid steeds verder uit elkaar dreven en
veel Vietnamezen per boot vluchtten.
Daarnaast
raakte Vietnam in 1978 betrokken bij de ‘killing fields’ van Cambodja onder
Pol Pot, omdat hij vanaf 1976 regelmatig aanvallen uitvoerde op Vietnamees
gebied. Pol Pot werd verjaagd en de Vietnamezen bleven tot 1989 in Cambodja
waardoor de relaties met China verslechterden en met Moskou verbeterden.
In
1980 werd een nieuwe grondwet ingevoerd. In 1985 was er een enorme economische
malaise (hongersnood en inflatie met meer dan 700%), waarna ingrijpende economische
hervormingen (doi moi) vanaf 1986 plaatsvonden.
In
1987 waren er voor het eerst meerdere kandidaten verkiesbaar bij de
parlementsverkiezingen. Na de val van het communisme in Europa in 1989 trok
de regering de touwtjes weer wat strakker aan. In 1993 hief de VS het veto
inzake ontwikkelingshulp aan Vietnam op en het Westerse geld kwam
binnenstromen, vooral nadat in 1994 Clinton het Amerikaanse handelsembargo
ophief. Clinton bracht in november 2000 een bezoek waarbij hij aanbood een
mijnopruimingsprogram te financieren en de gevolgen van het gebruik van
ontbladeringsmiddelen te laten onderzoeken. Het leek een beetje op een
excuus voor de oorlog.
Er
zijn nog steeds veel problemen: de economische opleving is vooral aan de
stedelingen ten goede gekomen waardoor veel mensen naar de steden trekken,
families die gevochten hebben aan de kant van het zuiden worden nog steeds
onderdrukt (problemen bij werk en onderwijs) en alom is er corruptie. In
het zuiden wordt streng opgetreden tegen aanhangers van boeddhistische
sekten.
2.de
belangrijkste levensbeschouwingen:
Het
Confucianisme werd gesticht door
Confucius (Kong Fuzi ) die leefde van 551-479 v. Chr. en na zijn dood werd
dit gedachtegoed verder ontwikkeld door Mencius. De leer gaat uit van een
maatschappelijke structuur waarin mensen door allerlei relaties met elkaar
zijn verbonden: ouder-kind, heerser-onderdaan, man-vrouw, enz. Kindertrouw
en kinderliefde betekent niet alleen gehoorzaamheid aan en eerbied voor de
ouders, maar ook voor andere familieleden en de heerser: Eerbied voor
‘hoog’, maar ook zorg voor ‘laag’. Andere deugden zijn: medemenselijkheid
en gerechtigheid.
De
leer is na Confucius`dood opgeschreven en diende in China tot 1912 als
basis voor het onderwijs. Voor de communisten was de leer reactionair, want
verbonden met de vroegere adellijke heersers.
Het
Taoïsme ontstond ook in de 6de
eeuw v. Chr. vanuit het oude Chinese volksgeloof, naar men zegt door de
mystieke
Lao Tse. Het omvat het concept van een geordend universum, yin (negatieve, vrouwelijke, aardse)
en yang (positieve, manlijke,
hemelse) en gerichte energie: qi ( bijv. in de acupunctuur). De
evolutie van het
universum
is al vastgesteld en je mag daar niet in ingrijpen. Feng Shui is ook
gebaseerd op qi : de juiste plaats
van
deuren bijv. beïnvloedt de stroom van qi. In de loop der tijd ontwikkelde
het T. zich tot een complexe religie met veel goden. Een bepaalde stroming
ziet Lao Tse ook als godheid. De T. filosofie moedigt het volgen van de
intuïtie aan, het zich voegen naar de gang van de natuur.
|
|
|
|
Confucius
in Văn Miêu Tempel
– Hanoi
(1010)
|
Boeddhisme:Jade
pagode(Maria)?
|
Taoisme
|
Cao Dai kerk
|
Het
Boeddhisme ontstond in de 6de
eeuw v. Chr. in India als hervorming van het Hindoeïsme; het kent geen
priesters, géén kasten en goden, je moet je eigen individuele kracht zoeken
en losraken van het aardse. Je mag geen drank of vlees gebruiken.
De
verspreiding ging vanaf de 1ste eeuw via de Zijderoute en het
werd vooral populair in perioden van onrust, toen de confucianistische
verering van autoriteit het niet goed deed bij de bevolking. Het mahajana-boeddhisme belooft
verlossing aan iedereen diehaar zoekt. Verlichte wezens, bodhisattva`s,
zijn in de wereld om anderen te helpen de verlossing te bereiken. Gelovigen
bouwen verdiensten op door daden en devotie
(karma)
en komen zo dichter bij het nirvana. Het B. heeft geen goden of een hemel, maar
heeft voor gewone mensen toch zo`n voorstelling geschapen, met een heerlijk
leven vol muziek makende mensen.
(Dao)
Cao Dai
is de derde grootste godsdienst in Vietnam, naast het Boeddhisme en de Rooms-katholieke
kerk. Cao betekent ‘hoog’ en Dai ‘paleis’. Cao Dai verwijst naar het
‘opperste paleis waar God huist en regeert’ en is ook de symbolische naam
voor God. Het is een godsdienst waar de verschillende elementen van de
verschillende godsdiensten met elkaar zijn vermengd. De elementen komen uit
het Boeddhisme, Christendom,
Hindoeïsme,
Islam, Jodendom en Taoïsme. De godsdienst is gesticht in Zuid-Vietnam in 1926
door Ngo Van Chieu, een overheidsambtenaar in de regering van het
toenmalige Cochin. Hij zou berichten ontvangen hebben van de geest Duc Cao
Dai, waarvan hij dacht dat het God zelf was. Cao Dai zegt zes miljoen
aanhangers te hebben. De belangrijkste tempel staat bij Tay Ninh (ten NW
van Saigon) in Long Hoa (zie rondreis).
3.de
eigenlijke rondreis:
|
|
|
|
|
|
|
|
Hanoi: Mausoleum Ho Chi Minh Hanoi is
vergeleken met HCM stad(Saigon) een beetje stoffige armoedige plaats
|
Fiets
van Ho Chi Minh route; Grenscampagne 1950 (zie geschiedenis 1972-1975)Ho
Chi Minh en strijders
|
Tempel
der
Literatuur
|
Franse
Brug (1900)
|
Onderweg
naar Halong (een zeer moderne
badplaats
): rijstvelden en graven voorouders
|
Halong: Van daar
uit naar de Minderheden. Er
zijn 43 Minderheden, die vaak erg geïsoleerd leven en veel hebben geleden
in de strijd. Zij werden (en worden) door velen gediscrimineerd.
|
|
|
|
|
|
|
Hué: Paleis van
de Grote Harmonie /Verboden Stad
|
Laatste
‘Nguyen’ keizer en keizerin en
bibliotheek
|
Mandarijnen
op audiëntie
|
|
|
|
|
|
Bij
de 17de breedtegraad
een bezoek aan de Vinh Moc
tunnels. Erg smal,
diep
en eng, maar wél gelopen! De
Amerikanen zijn er nooit in geweest.
|
Khe Sonh basis
. Hier
groeit
vanwege alle
chemicaliën
nog niets!
|
Hoi An, in de 16de
en 17de eeuw zeer belangrijke handelsplaats, met aparte
Chinese wijk. Chinese invloeden zijn nog steeds goed zichtbaar.Nederland
handelde ook met Hoi An.
|
|
|
|
|
|
|
Naar Danang- My Son – Cham cultuur
met grote voorliefde voor bepaalde vormen. Het museum staat er ook vol
mee.
|
Plattegrond
van de My Son site
|
Danang-Cao Dai
tempel
(zie
godsdiensten)
|
Nha
Trang- Boeddha- beeld in 1963 opgericht als symbool strijd tegen Diem
|
|
|
|
|
|
|
My Lai (Son My)-16 maart 1968: Am. soldaten
doodden
504 burgers en staken dorp in brand
|
Cu Chi
tunnelcomplex:
Maquette We zijn niet verder dan 2 meter gekomen!
|
Als
je toch ergens een ingang vond (!?)
|
|
|
|
|
|
|
Ontmoeting
met broer van dit ‘beroemde’ meisje. Zij woont nu in Canada en vecht voor
erkenning
|
Varen
op de Mekong delta bij Ho Chi Minh stad
(=Saigon).
Een vruchtbaar paradijs.
|
Zie
ook Cao Dai:
Hoofdkwartier van binnen.
|
|
|
|
|
|
|
|
Terug
naar : eerdere reizen
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|